Mijn vader Piet had hele moeilijke kanten. (Op zijn zachtst gezegd behandelde hij mijn moeder niet respectvol, bijvoorbeeld. En hij was emotioneel en introvert; hij uitte zich alleen als de snelkookpan overliep; het was moeilijk om een echt gesprek met hem te hebben…) Maar roken was daar niet één van…

Mijn papa hield van roken. Het gaf hem rust. Hij deelde zijn voorraad sigaretten royaal uit. Dan was alles goed, dan was het gezellig: mijn vader in een goed humeur was goedlachs, vrolijk en sociaal.

 Voor dag en dauw stond hij op in zijn latere jaren. Hij maakte dan sigaretten van shag en dronk koude koffie van gisteravond. Otis Redding begreep dat en ik ook.

Als talentvol voetballertje had hij nooit gerookt…totdat hij als twintiger zijn been brak op het veld en in het ziekenhuis belandde. Op dat punt moest hij stoppen met voetballen en daar is hij begonnen. Haha, kun je je voorstellen? Ik heb het idee dat in die vooroorlogse jaren gewoon in verpleegzalen gerookt werd…

Terwijl hij eind augustus redelijk aan het begin van dit millennium in een parkje in de buurt naar de eendjes stond te kijken – en vast een sigaretje stond te roken – stortte hij in, vanwege benauwdheid. Vocht achter zijn longen en nee, niet direct rookgerelateerd…

Het was mis met zijn hartklep en Piet heeft niet meer mogen roken vanaf dat moment. Niet meer tot hij ruim twee helse maanden later – op 13 oktober 2001 – overleed. De man was in shock door dat rookverbod. Dit leed aanzien in zijn laatste bewuste dagen, het brak mijn hart en ik heb er nog steeds verdriet van.

Ik ben er achteraf vast van overtuigd dat af en toe roken hem misschien had kunnen redden vanwege de afname van stress en intense frustratie. Het had in ieder geval de laatste maanden wat draaglijker gemaakt. Ik had er gewoon voor moeten zorgen als stoute ziekenhuisbezoekster. Maar ja, dat doe je niet…De volgende keer weet ik wat mij te doen staat.

Om bovenstaande redenen kun je mij omschrijven als een rebelse stressrookster. Als de spanning oploopt, helpt een sigaretje mij wel. Er gaan dagen, weken, maanden voorbij dat ik niet rook. Als ik zelf sigaretten koop, kan ik geen maat houden, dus ik biets als het even te spannend wordt. Iets wat regelmatig gebeurt: ik gedij bij lichte stress, ik word er productief en gefocust van. Soms loopt het even uit de hand.

Daarnaast gebiedt de rebellie in mij ook om af en toe te roken. Ik kan niet tegen opgelegde regels. Ik heb tientallen jaren in mijn leven uit eigen beweging en vrije wil niet gerookt. Waarom moet alles worden afgedwongen? Waarom voelt de overheid zich geroepen om mij als een zwak klein kind te behandelen? Ik kan zelf die beslissing wel nemen. Het is mijn lichaam, ik doe ermee wat ik wil.

Belast ik de gezondheidszorg? Ik vind dat de gezondheidszorg gewoon zijn werk zo goed mogelijk mag doen, of iemand nou wel of niet in het levensstijlplaatje van de 21^ste eeuw past. Verslaving bestrijd je alleen echt vanuit een vrije keuze.

Oh en jazeker, als jij niet met sigarettenrook in aanraking wilt komen dan moeten rokers ervoor zorgen dat dat niet gebeurt, uit respect voor jou!

Maar dwang mensen, dwang helpt niet! Niet echt. Het veroorzaakt schadelijke vooroordelen en illegale praktijken. De verstokte roker is een mens met evenveel waarde als iedereen.

Ik hoor dat rookruimtes in kroegen nu ook van hogerhand verboden worden… De braafheid aan de macht. Waarom kunnen ze niet gewoon blijven, totdat de gewoonte over een jaar of twintig vanzelf een natuurlijke dood gestorven is?

Vanmiddag steek ik er één op, samen met mijn zusje. Ter ere van de nagedachtenis!

 

Algemeen